BMW Sport

Zacznijmy od tego, że (fala) pasmo CB wynosi długość=11m
To jest jakby podstawa do dalszych obliczeń, w związku z czym długości anteny CB są określane z prostej zależności :

1długość = 11m
antena 5/8długości = 5/8 * 11 = 6.875 m
antena 3/4długości  = 3/4 * 11 = 8.25 m
antena 1/2długości  = 1/2 * 11 = 5.5 m
antena 1/4długości  = 1/4 * 11 = 2,75 m

Oczywiście są to przybliżone wartości długości anten, dochodzi do tego skrócenie wynikające z dopasowania anteny do impedancji 50 Om

O ile przy antenach "bazowych" długości anten miej więcej pokrywają się z długością fali, to przy antenach "mobilowych" jest już troszkę inaczej. Często spotykamy na ulotkach anten samochodowych, że długość anteny (promiennika) to 1/4, 1/2, 5/8 itp. Natomiast promiennik de facto ma w większości przypadków maksymalnie 2m. Jak to wytłumaczyć ?
Postaram się to wytłumaczyć na przykładzie chyba najbardziej popularnej anteny mobilowej ML-145:

Promiennik ma wysokość 1,5m
Antena na oznaczeniu ma długość 5/8 czyli teoretycznie antena powinna mieć długość 6.875m ale tak nie jest.
Oznacza to, ze antena jest skrócona o 5,375 m i cała brakująca reszta to drut nawinięty w cewce. Oczywiście ciężko to sobie wyobrazić, gdyż cewka w takim układzie powinna być bardzo duża a w istocie tak nie jest. Jest to żywy dowód na to, że firmy produkujące anteny umieszczają takie oznaczenia tylko po to aby zwabić klienta. A same oznaczenia mają niewiele wspólnego z rzeczywistością i przy zakupie nie należy się nimi sugerować.

Generalnie anteny mobilowie to wszystkie 1/4 fali, gdyż długością promiennika najbardziej odpowiadają 1/4 długości fali czyli 2,75m . Są one tylko mniej lub bardziej skrócone (cewka).

Opracowano przy współudziale kolegi
PieWie
Jest on autorem większości informacji zawartych w tym temacie.

Zauważyłem że wiele osób pyta o to jak stroić antenę ? , czy to w ogóle coś daje ?, ...., otóż nic to nie daje gdy antena jest nowa i sprawna ale niekiedy trafia się nam antena przerabiana lub niekompletna wtedy niewiadmo jaką długośc powinien mieć promiennik ?.......

Strojenie anteny fabrycznej jest możliwe w warunkach amatorskich pod warunkiem że mamy oryginalną nieprzerabianą cewkę w dobrym stanie , lub do takiego stanu ją doprowadzimy  .

Jeżeli do strojenia użyjemy popularnego przyrządu do określania różnicy impedancji od nominalnej ,czyli SWR'a (Standing Wave Ratio) to potrzebujemy dachu samochodu lub odpowiedniego kawałka blachy o wymiarach minimim 1 metr kwadratowy , mocowania anteny umieszczonego dokładnie w środku tego objektu , radia CB o mocy 4 Waty, sprawnego SWR'a , kabla pomiarowego o długości 3,62 metra lub wielokrotności tej długości , krótkiego kabla pomiędzy radiem a SWR'em.

USTAWIENIE PRZYRZĄDU:

Radio CB podłączyć do napięcia około 13,5V (12-15V) , do radia podłączyć kabel możliwie krótki (20cm) i do jego końca SWR, do wyjścia antenowego SWR'a podłączyć kabel pomiarowy 3,62 metra lub wielokrotność tej długości , kabel pomiarowy podłączyć do głowicy anteny.

Najlepiej użyć prostego przyrządu aby zmniejszyć ryzyko złego posługiwania się nim i nieprawidłowych odczytów.

Prosty przyrząd ma dwa przełączniki (Power i SWR) oraz (FWD i REF)

Ustawiamy pierwszy przełącznik w pozycję SWR a drugi w pozycję FWD,
naciskamy PTT (Push To Talk) czyli przycisk mikrofonowy , ustawiamy pokręłem SWR'a wskazówkę tak aby była na końcu skali w miejscu oznaczonym SET (kalibracja) ,
przełączamy przełącznik z pozycji FWD na pozycję REF , i odczytujemy wartość niedopasowania , po odczycie puszczmy przycisk PTT

UWAGA czas pomiaru z naciśniętym przyciskiem PTT nie powinien trwać dłużej niż 20 sekund ,po czym należy dać 30 sekundową przerwę na schłodzenie tranzystora mocy (to najgorszy przypadek ,niektóre radia wytrzymują dłużej a inne nie , ale lepiej nie ryzykować ..., po drugie ilość ciepła które rogrzewa tranzystor mocy zależy od wielkości SWR'a , przy dużym niedopasowaniu > 3.0 tranzystor bardzo mocno się nagrzewa i należy szybko i sprawnie sprawdzać odczyt .

Każda antena ma pewien zakres minimum SWR, długie anteny mają szerszy ten zakres a krótkie znacznie węższy..., ANTENA IDEALNA POWINNA MIEĆ NAJNIŻSZY SWR NA ŚRODKU PASMA CZYLI NA KANALE 20-dziestym , w miarę oddalania się od środka pasma SWR będzie rosnąć - uzyskująć największe , czyli najgorsze wyniki na kanałach 1 i 40.

JAK STROIĆ PRZYPADKOWĄ ANTENĘ:

Mamy jakąś cewkę i promiennik , montujemy to razem , podłączamy tak samo jak w zestawie pomiarowym.

KAŻDY POMIAR NALEŻY SKALIBROWAĆ ! , przy zmianie kanału BEZWZGLĘDNIE (wsazówka na SET w mierniku SWR)

Na kanale 1 odczytujemy SWR = 1,9 (przykład..., po prostu ma być niższy niż na 40 kanale)
Na kanale 40 odczytujemy SWR = 2,1(przykład...,po prostu ma być wyższy niż na 1 kanale)

co to oznacza?

Oznacza to że promiennik jest za długi , przycinamy po centymetrze i z powrotem mierzymy w takich samych niezmiennych warunkach , NIE WOLNO ZMIENIAĆ POCHYŁU KĄTA ANTENY !.

Po kilku lub bardzo wielu przycięciach i pomiarach uzyskujemy SWR który jest najniższy na 20 kanale i rośnie na krańcach , należy wiedzieć że czym bliżej będziemy właściwego pomiaru tym zmiany będą bardziej odczuwalne na mierniku SWR przy takich samych przycięciach promiennika , UWAGA nie uciąć za dużo - wymaga cierpliwości .

A co gdy na kanale 1 jest SWR = 2.0 a na 40 SWR = 1.8 ?. (to przykład ,chodzi o to że SWR jest wyższy na kanale 1 a niższy na 40 kanale)

To niedobrze ...promiennik anteny jest za krótki ! ,trzeba kupić bardzo długi i powoli go skracać tak jak opisałem wcześniej.

Dlaczego nie piszę ile antena powinna mieć SWR'a ?.

Dlatego że każda antena ma inny SWR minimalny , długie anteny mają przeważnie niższy SWR minimalny a któtsze wyższy.

Jest już dobrze gdy SWR jest mniejszy od 2.0
Gdy jest 1.5 to już jest doskonale
A gdy mniej to nasza instalacja jest prawie idealna !.

SWR NALEŻY MIERZYĆ TYLKO NA KANALE 20 ,to tu jego wartość powinna być najniższa ( ogromny ideał )

Nie należy się przejmować gdy SWR na kanale 20 jest = 1,3 a na kanale 1 lub 40 = 2,5 ..... to normalne zjawisko.

Powyższe wyniki są oczywiste dla anten zamocowanych prawidłowo czyli tak jak pisałem wcześniej a do tego w odległości 5,5 metra od anteny nie powinny znajdować się żadne metalowe elementy na długości całej anteny i powyżej !.
Jeśli nie jesteśmy w stanie spełnić tych warunków to SWR zmierzony NAWET BARDZO SPRWNEJ I NOWEJ ANTENY będzie wysoki i NIE NALEŻY JEJ STROIĆ W TAKICH WARUNKACH - spowoduje to jej rozstrojenie pomimo polepszenia się (zmniejszenia) wyniku SWR !.

Anteny mocowane nieprawidłowo (lusterka samochodowe, owiewki,narożniki dachu ,za lub z boku kabiny ,pod przykrywami itp.) będą zawsze miały wysoki lub bardzo wysoki SWR !.
Nie należy ich skracać (stroić) pomimo polepszania się SWR.

Co do tranzystorów mocy w radiach CB to psują się one też przypadkowo i nie należy za to winić od razu złej anteny , to zwykłe zużycie , czasem wada elementu lub przegrzanie (Ci co gadają za dużo) .

UWAGA: miniaturowe anteny typu Midland 18-244, super mini ,Florida,New York itp.(szczególnie magnesówki) pracują z wysokim niedopasowaniem(SWR) ,mimo tego nie należy ich regulować za pomocą skracania czy wydłużania promiennika - doprowadzi to do pogorszenia ich działania ! , można zmieniać długość kabla lub zastosować 'maczer' , długość kabla i maczer zmieniają tylko SWR nie mając wpływu na częstotliwość rezonansową anteny ale oba rozwiązania nie wpływają na jakość działania anteny gdy kabel jest krótki (mniejszy lub równy 2,7 metra)

Pozdrawiam i życzę dobrych rezultatów.

Laboratorium antenowe które tworzy prototyp anteny kalibruje impedancje i energię promieniowania w warunkach które napisałem (1 na 1 metr ,lub więcej) ,założenie anteny inaczej niż sie to powinno robić powoduje zminę częstotliwości rezonansowej i wielkości impedancji, SWR może być wyższy niż zakładał to producent, nie powinno się nic regulować gdy warunki pracy nie są typowe dla anteny nadawczej, dlatego że SWR to dopasownaie impedancji anteny nie idzie on w parze ze skutecznością promieniowania !, polepszenie SWR-u w niewłaściwych warunkach nie prowadzi do polepszenia właściwości nadawczych !, z tym jest bardzo różnie, zależy to też od kształtu przeciwwagi(masy pojazdu) i miejsca montażu, zmniejszanie się SWR w prawidłowych warunkach powoduje przyrost energi wypromieniowanej, w warunkach niewłaściwych można otrzymać różne rezultaty, i dobre i złe ,po prostu kontrola nad weielkoscią promieniowania jest obniżona ,a w małych antenach (poniżej 40cm) jej nie ma...